ลงทุนเพิ่มพูนรายได้: ปรับความคาดหวังของคุณเสียใหม่

พันธบัตรที่ให้ผลตอบแทนสูงขึ้นนั้นได้ประโยชน์จากปรากฏการณ์แสวงหาผลตอบแทนที่เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะอย่างยิ่งภายใต้ฉากหลังที่มีเรื่องของสงครามทางการค้า เศรษฐกิจโลกที่ขาดแรงกระตุ้น สัญญาณเงินเฟ้อที่ไม่ปรากฏ ซึ่งจากข้อมูลต่างๆ ที่ออกมาได้แสดงให้เห็นชัดเจนว่าผู้ลงทุนมีความต้องการพันธบัตร มากกว่าที่จะเป็นสินทรัพย์อื่น

มอร์นิ่งสตาร์ระบุว่าในช่วงครึ่งปีแรกของปี 2019 มีเม็ดเงินไหลเข้ากองทุนตราสารหนี้ประมาณ 487 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ เพิ่มขึ้นจาก 148 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ นับเป็นระดับสูงสุดของสถิติการไหลเข้าสุทธิมายังกองทุนรวมตราสารหนี้ในงวดครึ่งปีแรกอย่างน้อยหนึ่งทศวรรษ ขณะเม็ดเงินไหลเข้านี้ยังไม่แสดงท่าทีที่อ่อนแรงลง โดยในเดือนกรกฎาคมกองทุนพันธบัตรทั่วโลกมียอดเงินไหลเข้าสุทธิ 17 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ นับเป็นเดือนที่เจ็ดติดต่อกันที่มีกระแสเงินไหลเข้าสุทธิเป็นบวก สำหรับในเอเชียพบว่ากองทุนพันธบัตรมีกระแสเงินไหลเข้าสุทธิ 59 พันล้านดอลลาร์สหรัฐในช่วงครึ่งแรกของปี เมื่อเทียบกับเงินไหลออกจากหุ้นจำนวน 9 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ

กระแสเงินไหลเข้าจำนวนมากได้ฉุดให้อัตราผลตอบแทนพันธบัตรลดลงมาปิดที่ระดับต่ำสุดเป็นประวัติการณ์ โดยในปัจจุบันอัตราผลตอบแทนพันธบัตรรัฐบาลสหรัฐอายุ 10 ปีมาอยู่ที่ 1.85%² ถ้าพิจารณาในภูมิภาคเอเชียพบว่าอัตราผลตอบแทนรวมนั้นอยู่ใกล้กับระดับต่ำสุดในอดีต ดูจากรูปที่ 1 เงินไหลเข้าจำนวนมากนี้และผลตอบแทนพันธบัตรที่ต่ำได้สร้างผลกระทบอย่างมีนัยยะต่อผู้ลงทุน

รูปที่ 1: อัตราผลตอบแทนรวม (เอเชีย, %)³

เมื่ออัตราผลตอบแทนต่ำลง ความผันผวนของราคาพันธบัตรที่เกิดขึ้นจะสร้างผลกระทบที่รุนแรงมากขึ้นมาสู่อัตราผลตอบแทนพันธบัตรรวม สถานการณ์นี้อาจเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติของสินทรัพย์ซึ่งครั้งหนึ่งเคยดึงดูดความสนใจของผู้ลงทุนจากเรื่องของความมั่นคงและการช่วยลดความผันผวน

ความผันผวนของพันธบัตรดูมีแนวโน้มที่จะเพิ่มขึ้น ดัชนี MOVE ซึ่งวัดความผันผวนของตลาดตราสารหนี้ เพิ่มขึ้นทำสถิติสูงสุดในรอบ 3 ปีเมื่อเดือนสิงหาคม จากตัวเลขการจ้างงานของสหรัฐที่ต่ำกว่าคาดและกิจกรรมในภาคการผลิตของสหรัฐที่ลดลงอย่างมาก ดูจากรูปที่ 2 ซึ่งเมื่อพิจารณาสถานะการลงทุนที่โอนเอียงมาสู่พันธบัตร การแกว่งตัวของราคาพันธบัตรอาจรุนแรงขึ้นหากผู้ลงทุนลดสัดส่วนการถือในพอร์ตลง

รูปที่ 2: ความผันผวนของตลาดพันธบัตรดูมีแนวโน้มที่จะเพิ่มขึ้น⁴

ในขณะเดียวกัน ความพยายามเก็บเกี่ยวผลตอบแทนนั้นได้ผลักดันให้ผู้ลงทุนบางส่วนเข้าสู่กลุ่มธุรกิจที่ไม่เคยลงทุนมาก่อน การเปลี่ยนแปลงลักษณะของผู้ลงทุนอาจทำให้ความผันผวนยิ่งรุนแรงขึ้น – ยกตัวอย่างในเดือนสิงหาคม พันธบัตรอสังหาริมทรัพย์ที่ให้ผลตอบแทนสูงของจีนได้ถูกเทขายออกอย่างรวดเร็ว เนื่องจากกองทุนตราสารหนี้ในตลาดเกิดใหม่ทั่วโลกต่างพยายามเพิ่มเงินสดเข้าพอร์ต

นอกจากนี้ ยังไม่ได้ช่วยให้โครงสร้างของดัชนีพันธบัตรบางประเภทเกิดการเปลี่ยนแปลง ตัวอย่างเช่น ดัชนี US Investment Grade มีสัดส่วนเกือบ 50% ในขณะนี้ที่ประกอบด้วยบริษัทที่ได้รับการจัดอันดับ BBB ซึ่งสูงกว่า Junk Bond อยู่หนึ่งอันดับ เมื่อเทียบกับ 35% ในปี 2008⁵ ความเสี่ยงของการปรับลดอันดับเครดิตจะเพิ่มขึ้นหากเศรษฐกิจชะลอตัวลงรวดเร็วยิ่งขึ้น การเปลี่ยนแปลงในองค์ประกอบของดัชนีสามารถทำให้เกิดความผันผวนมากขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งการได้รับความนิยมจากกองทุน ETF หรือ Exchange Traded Funds

นอกจากพันธบัตรแล้ว ผู้ลงทุนที่แสวงหาการสร้างกระแสรายได้ยังมองหาสินทรัพย์ประเภทอื่นๆ เช่น หุ้นที่มีการจ่ายเงินปันผล และทรัสต์เพื่อการลงทุนในอสังหาริมทรัพย์ (REIT) แม้หุ้นที่จ่ายเงินปันผลนั้นจะถูกมองว่าให้ความมั่นคงมากกว่า แต่ด้วยผลประกอบการที่แย่ลงก็อาจฉุดแนวโน้มเงินปันผลในระยะสั้น

ในขณะเดียวกัน ซัพพลายส่วนเกินในบางภาคส่วน ยอดค้าปลีกที่อ่อนแอ และการเปลี่ยนแปลงกฎระเบียบที่อาจเกิดขึ้น ถือเป็นความท้าทายที่กอง REIT ต้องเผชิญ แนวโน้มที่เกิดขึ้นใหม่อย่างเช่นการพักอาศัยร่วมกัน (co-living) การทำงานร่วมกัน (co-working) กระบวนการแปลงอสังหาริมทรัพย์เป็นโทเคน (Tokenisation) ตลอดจนผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ยังสามารถลบล้างโมเดลทางธุรกิจได้อีกด้วย

ไม่ได้หมายความว่าผู้ลงทุนที่มุ่งแสวงหาวิธีสร้างกระแสรายได้ควรหลีกเลี่ยงพันธบัตร แต่ในมุมมองของผมนั้นคิดว่าอัตราดอกเบี้ยและอัตราผลตอบแทนมีแนวโน้มที่จะอยู่ในระดับต่ำต่อไปอีกระยะ รายงานของธนาคารโลกระบุว่าโอกาสของการเติบโตทั่วโลกยังคงริบหรี่ ด้วยแนวโน้มที่แย่ลงอันเกิดจากความไม่แน่นอนที่เกี่ยวข้องกับ Brexit ความตึงเครียดทางการค้า และการชะลอตัวในยุโรป ธนาคารกลางมีแนวโน้มที่จะปรับลดอัตราดอกเบี้ยหรือกดไว้ให้อยู่ในระดับต่ำเพื่อเป็นเกราะป้องกันความเสียหายทางเศรษฐกิจที่จะเกิดขึ้นในภายหน้า นั่นเท่ากับเป็นการสนับสนุนพันธบัตร ความผันผวนอาจนำเสนอโอกาสที่น่าสนใจสำหรับผู้ลงทุนระยะยาวที่สามารถดำเนินการจัดการเรื่องความเสี่ยงอย่างระมัดระวังและมีความสามารถในการวิเคราะห์ นอกจากนี้ ยังมีโอกาสในการเพิ่มผลตอบแทนด้วยกลยุทธ์การถือครองแบบต่อเนื่อง

เส้นอัตราผลตอบแทนพันธบัตรในบางประเทศยังคงเป็นลักษณะโน้มเอียงแบบลาดขึ้น (upward sloping) เพิ่มโอกาสให้แก่ผู้ลงทุนเพิ่มผลตอบแทนหากพวกเขาตัดสินใจขยายอายุตราสารที่ถือครอง

ในขณะเดียวกัน ความสามารถในการระบุตัวหุ้นที่ช่วยสร้างการเติบโตของเงินปันผลได้อย่างยั่งยืนจะสามารถช่วยให้พอร์ตการลงทุนฝ่าความผันผวนในระยะสั้นไปได้ ในขณะที่ความเชื่อมั่นของตลาดอาจได้รับผลกระทบจากความตึงเครียดทางการค้า และ/หรือ นโยบายของเฟดในระยะสั้น ทั้งนี้ จากข้อมูลในอดีตที่ผ่านมาพบว่าตลาดสามารถสร้างผลงานได้อย่างสอดคล้องกับการเติบโตของเงินปันผลในระยะยาว ดูจากรูปที่ 3

รูปที่ 3 : ผลตอบแทนต่อปีของตลาดหุ้นและการเติบโตของเงินปันผลต่อหุ้น นับตั้งแต่ปี 2010⁶

สำหรับธุรกิจอสังหาริมทรัพย์นั้น ผู้ลงทุนประเภทที่มีความมั่งคั่งระดับสูง หรือ High Net Worth (HNW) ได้กระจายไปยังกลุ่มสินทรัพย์ประเภทนี้เพิ่มขึ้น โดยเฉพาะในเอเชีย เนื่องจากอัตราผลตอบแทนพันธบัตรที่ลดลงและความผันผวนของตลาดหุ้น ในปี 2018 อสังหาริมทรัพย์คิดเป็นสัดส่วน 20.1% ของการจัดสรรสินทรัพย์ทั้งหมดของผู้ลงทุนประเภท HNW ในเอเชีย เพิ่มขึ้นจาก 18.7% ในปีก่อนหน้า ความต้องการดังกล่าวสามารถช่วยหนุนการประเมินมูลค่าอสังหาริมทรัพย์และหลักทรัพย์ที่เชื่อมโยงกับอสังหาริมทรัพย์ แม้ว่ามูลค่าของ REITs จะเพิ่มสูงขึ้น นอกจากนี้ ด้วยวิธีการแบบ Bottom up ในเชิงรุกที่ค้นหาบริษัทที่มีการบริหารงานอย่างมีคุณภาพ สินทรัพย์อยู่ในทำเลที่ดี และงบดุลที่แข็งแกร่ง จะสามารถนำพา REITs ฝ่าอุปสรรคบางส่วนที่ระบุไว้ก่อนหน้านี้ไปได้

ทางออกในเรื่องการลงทุนที่มุ่งสร้างรายได้มีแนวโน้มที่จะยังคงได้รับความนิยมในโลกที่มีอัตราผลตอบแทนต่ำและการเติบโตที่ไม่แน่นอน แต่ทว่าหากผู้ลงทุนไม่ได้เตรียมพร้อมที่จะรับความเสี่ยงมากขึ้น พวกเขาก็จะต้องปรับความคาดหวังใหม่และคาดได้เพียงผลตอบแทนที่ทำได้อยู่ในระดับปานกลางเท่านั้น ขณะความผันผวนก็ยังอาจเพิ่มสูงขึ้น ด้วยความคิดแบบที่มองไปในระยะยาวควบคู่ไปกับแนวทางในเชิงรุกจะสามารถช่วยลดอุปสรรคบางอย่าง พร้อมกับใช้ประโยชน์จากโอกาสที่มาพร้อมกับความผันผวน