เลือกตั้งสหรัฐฯ 2020: จับตา! ศึกชิงผู้นำสหรัฐฯ สรุปไฮไลท์

การเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐฯ ใช้กระบวนการที่เรียกว่า Electoral College ซึ่งผู้ที่จะได้เป็นประธานาธิบดีต้องได้คะแนนจากคณะผู้เลือกตั้ง (Electoral Voter) ของรัฐต่างๆ รวมกันอย่างน้อย 270 เสียงจากจำนวนทั้งสิ้น 538 เสียง ในแต่ละมลรัฐจะมีจำนวนคณะผู้เลือกตั้งไม่เท่ากัน เพราะขึ้นกับจำนวนประชากรของรัฐนั้น แต่จะใช้วิธีคิดโดยคณะผู้เลือกตั้งจะเท่ากับจำนวนสมาชิกวุฒิสภา (ซึ่งมีได้รัฐละสองคนเท่ากัน) บวกกับจำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่เป็นตัวแทนของรัฐนั้นในสภา Congress ของรัฐบาลกลางสหรัฐฯ

รัฐส่วนใหญ่ของสหรัฐฯ ใช้กฎที่เรียกว่า The Winner Takes All ซึ่งหมายถึง ผู้สมัครเป็นประธานาธิบดีคนใดที่ได้คะแนนเสียง (popular vote) จากประชาชนของรัฐนั้นมากกว่าในการเลือกตั้ง (จะมากกว่าเพียง 100 เสียง หรือ 100,000 เสียง) ก็จะได้คะแนนจากคณะผู้เลือกตั้ง (Electoral Vote) ของรัฐนั้นไปครองทั้งหมด มีเพียงสองรัฐเท่านั้นคือ Maine กับ Nebraska ที่ไม่ใช้หลักการนี้ แต่จะจัดสรรคะแนนของคณะผู้เลือกตั้งให้ตามคะแนนเสียงที่ผู้สมัครเป็นประธานาธิบดีได้รับจากพลเมืองของรัฐของตน (popular vote)

Swing state เป็นรัฐที่ไม่มีฐานความนิยมของพรรคใดพรรคหนึ่งแบบเบ็ดเสร็จเด็ดขาด และเป็นรัฐที่ประชากรมีความคิดทางการเมืองแตกต่างกันในจำนวนที่ใกล้เคียงกัน ซึ่งเกินกว่าที่จะบอกได้ว่าพรรคไหนจะเป็นผู้ชนะโดยเฉพาะ Swing state ที่มีคณะผู้เลือกตั้งจำนวนมากต่างเป็นเป้าหมายของผู้สมัคร

Swing State อาจเป็นจุดเปลี่ยนของการเลือกตั้งสหรัฐฯอีกครั้งในปี 2020 “เหมือนที่เคยเกิดขึ้นมาแล้ว เมื่อครั้งที่ฮิลลารีชนะคะแนน Popular Vote แต่ทรัมป์ชนะคะแนน Electoral Vote ในรัฐที่เป็น Swing State และคว้าชัยชนะใน 4 ปีที่แล้ว รวมถึง Sunshine State อย่างฟลอริดา ที่นับตั้งแต่ปี 2507 ผู้ที่ชนะในรัฐนี้ มักได้ก้าวขึ้นเป็นประธานาธิบดีของสหรัฐฯที่ยังคงความขลัง”

มีการเก็บสถิติจาก T. Row Price ตั้งแต่ปี 1928–2016 พบว่าในช่วง 3 เดือนก่อนวันเลือกตั้งเป็นที่น่าจับตาว่า หากผลตอบแทน S&Pในช่วง 3 เดือนก่อนการเลือกตั้ง ผลตอบแทนเป็นบวก พรรคที่ดำรงตำแหน่งจะได้รับชัยชนะ (มีโอกาสถึง 85.7%) และหากผลตอบแทน S&Pในช่วง 3 เดือน ก่อนการเลือกตั้ง ผลตอบแทนเป็นลบ พรรคคู่แข่งจะได้รับชัยชนะ (มีโอกาสถึง 88.9%)

เมื่อ 4 ปีที่แล้วผลโพลส่วนใหญ่ออกมาบอกว่า ทรัมป์และฮิลลารี มีคะแนนสูสี แต่ส่วนใหญ่ก็คาดการณ์กันว่า ฮิลลารี่ น่าจะได้ได้รับชัยชนะและได้เป็นประธานาธิบดีคนที่ 45 ของสหรัฐฯ แต่เมื่อนับคะแนนเสร็จกลับผลิกโผ ทรัมป์ ได้เป็นประธานาธิบดี ซึ่งหากเราไปดูผลสำรวจของแต่ละโพลชี้ว่าไบเดนมีคะแนนนำทรัมป์อย่างเห็นได้ชัด“แต่อย่าพึ่งวางใจ”เพราะก่อนการเลือกตั้งจะมีการดีเบตซึ่งเป็นการชูนโยบายของผู้สมัคร,แสดงวิสัยทัศน์ รวมถึงการแก้ปัญหาเฉพาะหน้า ซึ่งการดีเบตในแต่ละครั้งจะมีการให้คะแนนผู้สมัครทั้ง 2 ฝ่าย ซึ่งจะเกิดขึ้นในวันที่ 29 ก.ย. 15 ต.ค. และ 22 ต.ค. ซึ่งผลจากการดีเบตอาจทำให้คะแนนนิยมมีการเปลี่ยนแปลงได้

ความผันผวนในการลงทุนได้ส่งสัญญาณผันผวนต่อเนื่องหลังเลือกตั้งสหรัฐฯเสร็จสิ้น ซึ่งสะท้อนในดัชนี VIX Index ซึ่งดัชนีนี้ถือได้ว่าเป็นตัววัดความผันผวนของตลาดหุ้นหรือบางคนรู้จักกันในนาม Fear Index ซึ่งเราได้พบว่า VIX Index ของเดือน พ.ย. ได้เพิ่มขึ้นสูงกว่าเดือนต.ค.

ซึ่งก่อนหน้านี้ตลาดคาดการณ์ว่าความผันผวนจะเริ่มลดลงหลังการเลือกตั้งผ่านพ้นไป ทำให้ VIX Index จะสูงสุดในเดือนตุลาคมซึ่งเป็นเดือนก่อนการเลือกตั้งสหรัฐฯและค่อยๆลดลงในเดือนถัดมา ซึ่งหากนำค่า VIX ของเดือน พ.ย. ลบด้วยค่า VIX เดือน ต.ค. จะพบว่า “ค่าออกมาเป็นลบ นั้นหมายความว่า ค่า VIX ในเดือน พ.ย. นั้น มีค่าน้อยกว่าเดือน ต.ค.”

แต่ในช่วง 1 สัปดาห์ที่ผ่านเราเริ่มเห็นสัญญาณความผันผวนจากการลงทุนที่อาจจะขยายออกไป แม้การเลือกตั้งสหรัฐฯได้เสร็จสิ้นแล้วจาก “สัญญาณ VIX ของเดือน พ.ย. ที่สูงขึ้นกว่าเดือน ต.ค. ซึ่งทำให้ค่า VIX ของเดือน พ.ย. ลบด้วยค่า VIX เดือน ต.ค.ผลออกมาเป็นบวก”

ในอดีตหากประธานาธิบดีคนถัดไปไม่ได้มาจากพรรคเดิม ตลาดหุ้นสหรัฐฯมักจะผันผวน ทั้งเนื่องเนื่องจากนักลงทุนชอบความต่อเนื่องในนโยบาย ดังนั้นในช่วงเดือน ต.ค.-พ.ย.

“ผู้ลงทุนอาจจะต้องกระจายการลงทุนไปยังหลากหลายสินทรัพย์ และเป็นการทยอยการลงทุน เพื่อลดความผันผวนที่จะเกิดขึ้นในช่วงการเลือกตั้งของสหรัฐฯที่จะเกิดขึ้น รวมถึงต้องมองภาพการลงทุนในระยะกลางถึงยาวเพื่อลดความผันผวนของพอร์ตการลงทุน”